HẬU VỆ TOÀN TẬP

Hôm nay có một người bạn hỏi tôi về kinh nghiệm khi chơi huấn luyện hậu vệ (HLHV). Tôi tự hỏi : Tại sao mình lại không chia sẻ những kinh nghiệm của bản thân cho các bạn? Tại sao lại không tham khảo thêm các kinh nghiệm của những người chơi khác? Và tôi quyết định viết một bài về những kinh nghiệm mà tôi đã rút ra sau 6 mùa liên tiếp HLHV nhằm giúp đỡ các bạn mới bắt đầu con đường HLHV, cũng như mong có thêm sự góp ý của những người bạn đã chơi HLHV lâu năm nhằm hoàn thiện thêm.

Tôi bắt đầu nghĩ tới việc HLHV sau khi 3 tuần liên tiếp tôi lấy được từ học viện trẻ (HVT) những hậu vệ giỏi đối với tôi lúc đó. Một trong số đó vẫn còn trong đội của tôi, Deng Sida (196903070), niềm tự hào của HVT SGC. Ngoài ra trong sự nghiệp huấn luyện hậu vệ tôi cũng thành công với Huỳnh Minh (235820527) hay Guan Xiangqing (248890130), các hòn đá tảng trước khung thành tuyển U20 Việt Nam. Tôi bắt tay vào việc huấn luyện từ con số 0 : không kinh nghiệm, không giúp đỡ và đặc biệt là không biết đầu tư thế nào cho hiệu quả. Sau 6 mùa bóng với nhiều thất bại đau đớn, tôi đã có được một số kinh nghiệm kha khá trong việc HLHV.

Những công việc đầu tiên khi bắt đầu HLHV thì Mod Geek đã viết khá rõ trong các bài viết của anh ta (Các bạn có thể tham khảo ở đây (3942)), như tuyển bao nhiêu hậu vệ, chỉnh sức lực 5% hay hơn, cần bao nhiêu huấn luyện viên, … Tôi không đi sâu vào phần này. Các câu hỏi đầu tiên sau khi bạn tuyển đủ số hậu vệ cần thiết, đọc xong bài của Mod Geek và bắt đầu HLHV sẽ là : Ồ tôi biết HLHV sẽ phải dùng đội hình 5-3-2, 5-4-1, 5-2-3 hoặc 5-5-0, thế nhưng ưu và nhược điểm của những đội hình này là gì? Tôi huấn luyện tới mức nào thì nên bán đi? Tại các vị trí khác thì cần phải đầu tư vị trí nào trước, khi ngân sách tôi còn hạn hẹp? Chiến thuật thế nào cho từng đối thủ? Ai sẽ cho tôi biết điều này? Đừng lo, tôi sẽ trả lời các câu hỏi này ngay.

Đầu tiên xin cho phép tôi nói về cách thức mua cầu thủ trẻ nhằm chuẩn bị huấn luyện. Mỗi tuần bạn có 2 trận đấu, nên tốt nhất nếu bạn không quan tâm đến kết quả tại giải vô địch quốc gia (League) hay tại Cup quốc gia (Cup) thì bạn hãy mua ngay 10 hậu vệ trẻ để huấn luyện. Nếu bạn giàu có thì nên mua các hậu vệ có kỹ năng phòng thủ (defending) ở mức giỏi (solid), hay xuất sắc (excellent), khoảng 17 tuổi với số ngày càng nhỏ càng tốt, nhưng nếu bạn có khó khăn về tài chính thì bạn cũng có thể hài lòng với các hậu vệ 18 tuổi trở xuống với kỹ năng phòng ngự là khá (passable) (nếu bạn khéo mua thì giá mỗi cầu thủ này chỉ khoảng 100K trở xuống).

Bạn không nên mua các cầu thủ 17 tuổi có kỹ năng phòng ngự ở mức vượt trội (formidable), vì những cầu thủ này thường có giá trên trời và nếu vì mục tiêu kiếm tiền thì việc đầu tư vào những cầu thủ này không hiệu quả. Cũng như bạn không nên chọn các cầu thủ có kỹ năng phòng thủ (defending) ở mức trung bình (inadequate), ngoại trừ đó là cầu thủ bạn lấy từ HVT ra. Lý do là thời gian để bạn thu hồi vốn ở những cầu thủ này lâu hơn các cầu thủ khá (passable) trong khi giá tiền để mua không quá chênh lệch.

Tiếp theo bạn hãy lựa ra 5 hậu vệ tốt nhất nhằm huấn luyện họ đến năm 21 tuổi, khi đó kỹ năng hậu vệ của họ ít nhất sẽ là đẳng cấp quốc tế (world class), với giá từ 27 triệu trở lên. Xong lứa này thì bạn sẽ có đủ tiền để chắp cánh cho các ước mơ của bạn. Còn lại 5 hậu vệ thì hãy huấn luyện họ lên ít nhất là vượt trội (formidable) hoặc kỳ diệu (outstanding) rồi bán nhằm kiếm chút tiền mua tiếp các hậu vệ 17 tuổi cũng như trang trải các chi phí đang đè nặng lên ngân sách của đội. Nếu bạn làm tốt thì trong 4 mùa bạn có thể xoay vòng vốn của lứa phụ này bốn lần, trước khi bạn hốt cú chót ở lứa chính. Thậm chí không cần bán đi 5 hậu vệ chính thì bạn cũng có khá khá tiền trong tay để mua sắm.

Tuy nhiên bạn không nên huấn luyện một cầu thủ quá 23 tuổi trừ phi bạn thấy được tương lai của cầu thủ đó trong đội tuyển quốc gia, hoặc bạn có tình cảm đặc biệt với anh ta. Lý do của điều này là do khi đó để kỹ năng phòng thủ lên một mức thì bạn tốn nhiều thời gian hơn, và số tiền mà bạn thu được lại không tăng lên bao nhiêu, thậm chí còn bị giảm do kỹ năng tăng một bậc thì tiền lương tăng lên nhiều lần. Ví dụ một cầu thủ hậu vệ 23 tuổi có kỹ năng phòng thủ ở mức ngoài hành tinh (extra-terrestrial) có thể bán với giá thấp nhất 35 triệu, nhưng nếu để thêm cỡ 15 tuần để anh ta lên mức huyền thoại (mythical) thì có thể bạn chỉ bán được giá 32 triệu, trong khi tiền lương trong 15 tuần này là cỡ 600k x 15 = 9 triệu. Chắc bạn giờ đã hiểu lý do vì sao.

Ngoài ra sau này khi đội hình train của bạn đã vào quy củ thì bạn có thể mua thủ môn, hay tiền vệ về để huấn luyện họ thành các cầu thủ đa năng (multi-skill) vì thủ môn và tiền vệ có kỹ năng phòng thủ cao thì thứ nhất là họ giúp cho khả năng phòng thủ của đội bạn tăng, thứ hai cầu thủ đa năng thường có giá rất cao trên thị trường, mà tiền lương lại thấp hơn so với các cầu thủ cùng tuổi. Một điều khác nữa là khi bạn có nhiều tiền thì lúc mua cầu thủ trẻ, ngoài kỹ năng phòng thủ bạn nên chọn cầu thủ có thêm kỹ năng chuyền bóng (passing) nếu bạn muốn chơi chiến thuật phòng thủ phản công (counter attack) (CA), hay kỹ năng kiến tạo (playmaking) nếu bạn muốn có thêm sự trợ giúp phòng thủ từ hàng tiền vệ, hay kỹ năng chạy cánh (winger) nếu bạn muốn tạo ra một Cafu hay Roberto Carlos. Ngoài ra bạn nên chọn những hậu vệ có các kỹ năng đặc biệt (speciality) theo thứ tự ưu tiên sau từ trên xuống : đánh đầu (Head), sức mạnh (Powerful), kỹ thuật (Technical), khó lường (Unpredictable), không có gì (Normal), nhanh nhẹn (Quick). Một số kỹ năng đặc biệt sẽ giúp hậu vệ của bạn có giá hơn. Bạn có thể tham khảo tác dụng của các kỹ năng đặc biệt tại mục giúp đỡ (help) của Hattrick

Tiếp theo tôi xin nói về đội hình thường hay dùng cho đội HLHV. Như Mod Geek đã nói thì để HLHV cho tốt, ta bắt buộc phải sử dụng các đội hình dùng 5 hậu vệ nhằm phát huy toàn bộ hiệu quả của HLHV. Theo ý kiến của tôi thì đầu tư cho 5-3-2, 5-2-3 sẽ tốn kém hơn so với 5-4-1, 5-5-0 do có nhiều cách lựa chọn hơn (1,2 cánh hay tập trung hoàn toàn vào trung lộ) và do giá của tiền đạo thường đắt hơn giá tiền vệ trung tâm gấp rưỡi trở lên. Vậy ta có 2 loại đội hình chính cho HLHV là : thiên về công (5-3-2, 5-2-3) và thiên về thủ (5-4-1, 5-5-0).

Với đội ngang cơ, không mạnh hơn nhiều, không yếu hơn nhiều thì 5-4-1 thích hợp để chống lại các đội có xu hướng “công cường, thủ yếu” như 3-5-2 (khắc tinh), 3-4-3, tỷ lệ 50-50 với các đội áp dụng đội hình 4-4-2, 4-5-1, 5-4-1 và hoàn toàn yếu thế khi đối mặt với đội “công thủ toàn diện” như 4-3-3(khắc tinh), 5-3-2. Còn 5-3-2 do công thủ toàn diện hơn nên rất tốt khi chống lại đội hình 5-4-1, 3-4-3, tỷ lệ 50-50 với các đội hình 4-5-1, 3-5-2, 5-3-2 và yếu thế khi đấu với đội hình 4-4-2, 4-3-3. Còn 5-2-3 thì đi theo xu hướng cường công, cường thủ rất phù hợp khi chơi CA với đối thủ hơn ta rất nhiều về kiểm soát bóng và có hàng hậu vệ mạnh, hoặc bắt nạt các đội yếu hơn ta rất nhiều. Còn 5-5-0 phòng thủ bê tông (ultra defence) thì tôi chưa thử nhưng với suy nghĩ chủ quan thì ta không nên dùng trừ khi gặp đối thủ hơn ta quá nhiều và trong đội có nhiều cầu thủ có kỹ năng đặc biệt (speciality) hay có chuyên gia sút phạt tốt, hoặc khi đang ở giữa trận và ta muốn bào toàn tỷ số mà không muốn mất một vị trí cho huấn luyện thì mới sử dụng.

Vậy tùy theo khả năng tài chính mà bạn chọn giữa 2 loại (công hay thủ) hoặc tốt nhất là cả 2 nhằm không bị bắt bài. Chiến thuật nào cũng phù hợp cho 2 loại này nhưng CA là tốt nhất nếu bạn yếu hơn quá nhiều về tuyến tiền vệ trung tâm, hoặc Pressing nếu bạn mong muốn thủ hòa, đặc biệt đội hình 5-3-2 nhiều lúc rất lợi hại với AIM đầy bất ngờ. Đó là về 2 loại đội hình chuẩn cho HLHV. Tuy nhiên nếu bạn đặt nặng vấn đề thành tích trong giải vô địch quốc gia (League) hay Cup quốc gia thì bạn có thể hi sinh một vị trí HLHV (đừng nhiều hơn) để có thể sử dụng các đội hình 4-4-2 hay 4-5-1 cân bằng hơn và cũng bất ngờ cho đối thủ của bạn. Thậm chí trong một trận bạn có thể liên tục thay đổi các đội hình nhằm bảo toàn tỷ số hay tràn lên tấn công tìm kiếm bàn thắng chứ không còn thụ động trông chờ vào các cơ hội phản công.

Trong quá trình HLHV thì tôi phát hiện ra 2 vị trí cần thiết trong đội hình cần phải đầu tư trước tiên nhằm đảm bảo thành tích là vị trí thủ môn và tiền đạo. Bạn cần thủ môn xịn để làm gì? Xin thưa là để không thua, là để chống lại các tình huống cố định và các cú sút xa, những tình huống này cho dù hậu vệ bạn giỏi và dày đặc cỡ nào vẫn không thể chống được. Đừng tiếc tiền nếu bạn không muốn bị thua trận bởi các cú sút từ xa oan nghiệt. Nên nhớ là bạn chơi với 5 hậu vệ nên bạn rất ít cơ hội để ghi bàn, và bị thua những bàn oan uổng thế này sẽ làm bạn đau xót hơn khi mất tiền. Còn đầu tư tiền đạo tốt thì rất đơn giản là để ghi bàn đem đến thắng lợi cuối cùng cho bạn. Nhất là đội hình 5-4-1, do chỉ có 1 tiền đạo và các cơ hội của bạn không nhiều nên việc có một tiền đạo cực xịn sẽ giúp bạn có nhiều cơ may hơn để chiến thắng. Nó sẽ giúp bạn có thể tung ra nhát dao chí mạng nhằm kết liễu đối phương cho dù cả trận bạn chỉ có đúng một cơ hội duy nhất. Tùy theo hạng mà bạn có thể chọn cầu thủ phù hợp. Tuy nhiên thủ môn thì ít nhất nên lên tới hạng III mới đầu tư vì giá thủ môn quá đắt, và lúc đó thì bạn có đủ tiền để huấn luyện thêm cho thủ môn mới mua kỹ năng phòng thủ. Còn với tiền đạo thì : hạng V có thể mua tiền đạo xuất xắc (excellent), hạng IV có thể đầu tư cho tiền đạo vượt trội (formidable) hay kỳ diệu (oustanding), hạng III thì tiền đạo của bạn ít nhất phải có đẳng cấp quốc tế (world class), còn lại ở các thứ hạng cao hơn thì bạn đã trở thành một người đầy kinh nghiệm nên sẽ tự biết mình cần tiền đạo cỡ nào.

Sau đó nếu bạn nhiều tiền thì có thể nghĩ tới việc nâng cao chất lượng của hàng tiền vệ bao gồm tiền vệ cánh và tiền vệ trung tâm. Cái nào trước cũng được, tùy theo chiến thuật của bạn.Ở đây tôi chỉ khuyên các bạn chọn tiền vệ thì nên theo hướng nhiều kỹ năng (multi skill) chứ không nên theo hướng kỹ năng cao. Một cầu thủ có khả năng kiến tạo (playmaking) là mê hoặc (titanic), kỹ năng phòng thủ (defending) là xuất sắc (excellent) sẽ giúp bạn phòng thủ từ xa tốt hơn là một cầu thủ có kỹ năng kiến tạo (playmaking) là huyền thoại (mythical). Lý do thì cầu thủ đa năng trên có thể chơi như một tiền vệ thuần (Midfielder) hay một tiền vệ thủ DM (Defensive Midfielder) hay như một hậu vệ công OCD (Offensive Central Defender). Với DM thì chúng ta chơi với 1 hậu vệ phụ trợ thêm làm hàng thủ thêm chắc, còn với OCD thì chúng ta sẽ có thêm 1 tiền vệ giúp kiểm soát bóng tốt hơn.

HLHV là kiểu huấn luyện rất tốn kém, và đặc biệt rất mất thời gian. Ngoài ra HLHV cũng sẽ khiến người mới tập chơi Hattrick dễ nản do đội hình 5 hậu vệ khiến khả năng chiến thắng thấp hơn các kiểu huấn luyện khác. Tuy nhiên khi việc huấn luyện đã vào quỹ đạo thì kết quả thu được cũng là lớn nhất trong tất cả các kiểu huấn luyện. Một đội HLHV mạnh có thể khiến cho đối thủ mạnh hơn họ nhiều lần không thể tạo ra nổi một cơ hội ghi bàn, và đó là một lợi thế lớn của đội HLHV ngoài việc là họ rất giàu. Tôi hy vọng những kinh nghiệm trên của tôi sẽ giúp các bạn mới tập chơi HLHV không lặp lại những sai lầm của tôi trước kia. Các bạn nên nhớ HLHV cần sự kiên trì rất nhiều. Nếu bạn cảm thấy không đủ kiên trì thì hãy từ bỏ việc HLHV ngay trước khi quá muộn.
Foleg

Link directly to this article (HT-ML, for the forum): [ArticleID=8555]